9 Lỗi Thường Gặp Khi Vận Hành Máy Cắt Laser CNC Và Cách Khắc Phục

Trong quá trình vận hành máy cắt laser CNC, kể cả người mới hay kỹ thuật đã có kinh nghiệm lâu năm đều có thể gặp phải những lỗi khiến quá trình sản xuất bị ngừng trệ. Chỉ một thông số sai, một chi tiết nhỏ bị lệch cũng có thể dẫn đến đường cắt xấu, cháy mép, tiêu hao khí bất thường, thậm chí gây hư hỏng đầu cắt hoặc nguồn laser, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và chi phí của xưởng.

Hiểu được những khó khăn mà các đơn vị gia công đang gặp phải, Ngọc Việt CNC tổng hợp và phân tích chi tiết 9 lỗi khi vận hành máy cắt laser CNC thường gặp nhất kèm giải pháp xử lý chính xác theo chuẩn kỹ thuật. Mục tiêu là giúp bạn tránh mất thời gian tự mò lỗi, tối ưu vận hành, giữ máy chạy ổn định và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Chỉ cần nắm đúng những lỗi này, xưởng của bạn có thể giảm đáng kể thời gian dừng máy và tiết kiệm chi phí bảo trì hàng tháng. 

1. Lỗi Máy Cắt Laser Không Lấy Nét Tự Động hoặc Lấy Nét Sai

Dấu hiệu nhận biết:

Lỗi Auto Focus là một trong những lỗi làm giảm chất lượng cắt rõ rệt và dễ bị nhầm lẫn với các lỗi khí hoặc bép cắt. Khi lấy nét không chính xác, người vận hành sẽ thấy:

• Đường cắt không xuyên hoàn toàn, lúc cắt được – lúc không, dẫn đến phế phẩm hoặc buộc phải cắt lại.

• Xỉ bám dưới mặt cắt nhiều, ngay cả khi tốc độ và công suất đặt đúng tiêu chuẩn.

• Mép cắt không sắc, dễ bị cháy vàng, lẹm mép, đặc biệt khi cắt inox hoặc thép tấm mỏng.

• Máy chạy “khựng” hoặc phải giảm tốc để cắt được, cho thấy tiêu cự không đúng vị trí tối ưu.

Nguyên nhân:

Auto Focus sai thường xuất phát từ những yếu tố kỹ thuật nhỏ nhưng ảnh hưởng lớn:

• Cảm biến chiều cao (capacitive sensor) bị lệch chuẩn, khiến đầu cắt đọc sai khoảng cách giữa nozzle và bề mặt vật liệu.

• Bàn máy bám nhiều vụn kim loại hoặc cặn, làm tín hiệu cảm biến phản hồi không chính xác.

• Thông số Auto Focus thiết lập sai trong phần mềm, do nhầm vật liệu, nhầm độ dày hoặc nhập sai giá trị Focus Offset.

• Đầu cắt từng va chạm mạnh nhưng chưa được cân chỉnh lại, khiến cảm biến hoặc trục Z lệch nhẹ.

Cách khắc phục:

• Vệ sinh bàn máy và khu vực đặt vật liệu, đảm bảo mặt phẳng sạch để cảm biến đọc đúng.

• Hiệu chuẩn lại cảm biến chiều cao theo quy trình của nhà sản xuất đầu cắt (Raytools, WSX, Precitec…).

• Kiểm tra lại Focus Offset và đặt đúng thông số tương ứng với loại vật liệu (inox, thép đen, nhôm…).

• Nếu đầu cắt từng đâm vào vật liệu hoặc va chạm mạnh, cần kiểm tra lại toàn bộ cụm cảm biến – đầu dò – module Auto Focus và thay thế nếu có dấu hiệu lệch.

• Không dùng vật liệu cong hoặc không phẳng, vì cảm biến sẽ khó giữ khoảng cách chuẩn khi di chuyển.

Mẹo tránh lỗi:

• Kiểm tra và vệ sinh bàn máy ít nhất 1 lần/tuần để loại bỏ vật cản gây sai lệch.

• Lưu sẵn preset thông số tiêu cự cho từng vật liệu – từng độ dày để tránh nhập sai.

• Thường xuyên kiểm tra độ nhạy cảm biến và hiệu chuẩn trục Z sau mỗi 200–300 giờ chạy máy.

2. Lỗi Đường Cắt Không Xuyên Hoặc Không Đứt Vật Liệu

Dấu hiệu:

• Kim loại bị cháy đen mặt trên nhưng không đứt hoàn toàn.

• Đường cắt đứt quãng, máy phải chạy lại nhiều lần.

• Khi cắt tấm dày, máy dễ bị dừng lại hoặc báo lỗi công suất, làm gián đoạn quá trình.

Nguyên nhân:

• Nguồn laser suy yếu hoặc công suất đặt thấp hơn yêu cầu vật liệu.

• Tốc độ cắt quá nhanh, khiến tia laser không đủ thời gian xuyên sâu.

• Áp suất khí cắt không đủ hoặc khí chứa tạp chất (nước, dầu).

• Bép cắt mòn – méo – lệch, khiến tia laser bị tán xạ.

Cách xử lý:

• Điều chỉnh lại thông số: giảm tốc độ, tăng công suất, tăng áp khí.

• Kiểm tra đồng hồ áp suất khí đầu ra, đảm bảo N2 ≥ 16–30 bar tùy đầu cắt.

• Thay bép đúng tiêu chuẩn (1.0 – 1.2 – 1.5 – 2.0 mm…).

• Kiểm tra và thay kính bảo vệ lens nếu xước hoặc cháy.

3. Đường cắt bị cháy, xỉ bám nhiều – Nguyên nhân & cách khắc phục chuẩn kỹ thuật

Nguyên nhân phổ biến

• Tốc độ cắt quá chậm, khiến nhiệt tập trung quá lâu ở bề mặt.

• Áp suất khí không đủ, làm xỉ không được thổi sạch khỏi rãnh cắt.

• Đầu cắt bị lệch tiêu điểm (focus không đúng vị trí).

• Vật liệu bị gỉ, bẩn hoặc quá dày so với công suất máy.

Cách khắc phục

1. Tăng tốc độ cắt đến mức tối ưu với từng độ dày vật liệu.

2. Điều chỉnh áp suất khí N₂/O₂ đúng tiêu chuẩn từng loại vật liệu.

3. Kiểm tra và đặt lại focus lens về đúng tiêu điểm.

4. Vệ sinh bề mặt phôi, hạn chế cắt trên thép gỉ hoặc sơn.

5. Tham khảo bảng thông số cắt chuẩn từ Ngọc Việt CNC để tối ưu từng độ dày.

4. Không đục thủng vật liệu khi bắt đầu cắt (không pierce được)

Nguyên nhân

• Công suất laser không đủ cho chế độ đục thủng.

• Lỗi cài đặt thời gian pierce quá ngắn.

• Dùng sai loại khí hoặc áp suất khí thấp.

• Vật liệu dày hơn khả năng cắt thực tế của máy.

Cách xử lý

1. Tăng power pierce theo khuyến nghị từng độ dày.

2. Kéo dài thời gian pierce để đảm bảo phôi thủng hoàn toàn.

3. Kiểm tra áp suất khí O₂/N₂ – đặc biệt khi cắt thép dày.

4. Với vật liệu >20mm, cần chế độ đục thủng nhiều bước (multi-pierce).

5. Nếu vẫn không hiệu quả, liên hệ đội kỹ thuật Ngọc Việt CNC hỗ trợ kiểm tra nguồn laser.

5. Chùm laser không cắt xuyên (cắt không đứt)

Nguyên nhân

• Thấu kính bảo vệ (protective lens) bị bẩn, cháy hoặc nứt.

• Đầu cắt không đúng tiêu điểm.

• Độ dày vật liệu vượt quá ngưỡng công suất.

• Chùm tia bị lệch do căn chỉnh gương không chuẩn.

Cách khắc phục

1. Thay lens bảo vệ mới, không lau lại lens đã xước.

2. Dùng auto-focus hoặc chỉnh focus tay đến đúng chuẩn vật liệu.

3. Giảm tốc độ và tăng công suất ở mức an toàn cho máy.

4. Thực hiện alignment đầu cắt (chỉ nên làm bởi kỹ thuật viên chuyên môn).

5. Kiểm tra đường khí xem có bị tắc hoặc nén khí yếu.

6. Máy cắt laser tạo ra đường cắt rung, không thẳng

Nguyên nhân

• Giá đỡ phôi hoặc bàn máy bị rung trong quá trình vận hành.

• Ray trượt (linear guide) bị khô dầu hoặc mòn.

• Đai truyền/chốt trục lỏng.

• Tốc độ cắt quá cao so với độ dày.

Cách khắc phục

1. Đảm bảo phôi đặt chắc chắn, không bị xô lệch.

2. Bảo dưỡng và bôi trơn ray trượt – vitme – thanh răng theo định kỳ.

3. Kiểm tra độ căng của đai và khe hở bánh răng.

4. Giảm tốc độ cắt xuống mức phù hợp, đặc biệt khi cắt thép tấm dày.

7. Máy cắt laser báo lỗi cảm biến chiều cao

Nguyên nhân

• Đầu cắt bám bụi kim loại, làm cảm biến hoạt động sai.

• Cáp tín hiệu Z-axis bị lỏng hoặc đứt ngầm.

• Máy bị lệch mức bàn (Z không về được 0).

• Điện áp không ổn định khiến cảm biến hoạt động bất thường.

Cách xử lý

1. Vệ sinh đầu cắt và cảm biến bằng dung dịch chuyên dụng.

2. Kiểm tra lại dây tín hiệu từ đầu cắt đến bo mạch.

3. Chạy lại lệnh Auto Calibration Z.

4. Sử dụng ổn áp hoặc nguồn điện ổn định.

5. Nếu không tự khắc phục được, kỹ thuật Ngọc Việt CNC sẽ đo lại tín hiệu Z để xác định lỗi chính xác.

8. Đầu cắt laser va chạm vào vật liệu hoặc chi tiết đã cắt rời

Nguyên nhân

• Tốc độ di chuyển nhanh khi traversing.

• Set chiều cao an toàn (safe height) quá thấp.

• Vật liệu cong khiến đầu cắt không dò được chính xác.

• Chi tiết nhỏ bị văng lên trong quá trình cắt.

Cách khắc phục

1. Tăng safe height trước khi di chuyển sang vị trí mới.

2. Giảm tốc độ không tải (G0 speed).

3. Kẹp phẳng vật liệu trước khi cắt.

4. Sử dụng micro-joint để giữ chi tiết nhỏ không bị bật lên.

5. Đối với thép tấm lớn, dùng chức năng anti-collision có sẵn trên máy do Ngọc Việt CNC cài đặt.

9. Máy cắt laser tiêu hao khí quá nhiều – chi phí vận hành tăng cao

Nguyên nhân

• Cài đặt áp suất khí cao hơn mức cần thiết.

• Đường ống khí bị rò rỉ.

• Sử dụng loại vòi cắt không phù hợp (nozzle quá lớn).

• Bộ lọc khí đã bẩn hoặc nước trong đường khí quá nhiều.

Cách khắc phục

1. Điều chỉnh lại áp suất khí tối ưu, tránh dùng dư thừa.

2. Kiểm tra toàn bộ đường ống, co nối để phát hiện rò rỉ.

3. Chọn nozzle đúng đường kính tương ứng từng độ dày.

4. Vệ sinh hoặc thay thế bộ lọc khí định kỳ.

5. Ngọc Việt CNC khuyến nghị trang bị bộ tách nước tự động để giảm hao khí lâu dài.

Lời Khuyên Vàng Để Tránh 9 Lỗi Khi Vận Hành Máy Cắt Laser CNC

• Lập bộ thông số chuẩn theo từng vật liệu và lưu preset.

• Thay bép và kính bảo vệ lens theo số giờ chạy.

• Vệ sinh ray – đầu cắt – đường khí – đường nước hàng tuần.

• Đào tạo nhân sự vận hành bài bản.

• Luôn sử dụng linh kiện chuẩn hãng để máy vận hành ổn định lâu dài.

Các lỗi khi vận hành máy cắt laser CNC hoàn toàn có thể tránh được nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân và biết cách xử lý đúng kỹ thuật. Việc tối ưu quy trình vận hành không chỉ giúp đường cắt đẹp – máy bền hơn – giảm chi phí bảo trì, mà còn giúp xưởng tăng năng suất đáng kể. Việc nắm vững 9 lỗi thường gặp khi vận hành máy cắt laser CNC và cách khắc phục đúng kỹ thuật sẽ giúp xưởng của bạn vận hành ổn định hơn, giảm tối đa thời gian dừng máy và tránh được những hỏng hóc tốn kém. Khi máy hoạt động đúng chuẩn, bạn không chỉ có đường cắt đẹp hơn mà còn tiết kiệm đáng kể chi phí khí, điện và bảo trì dài hạn.

Nếu trong quá trình sử dụng bạn gặp bất kỳ lỗi nào khó xử lý, cần kiểm tra máy, bảo trì định kỳ hoặc tối ưu thông số cắt cho từng vật liệu, Ngọc Việt CNC luôn sẵn sàng hỗ trợ với đội ngũ kỹ thuật giàu kinh nghiệm, có mặt nhanh, xử lý tận nơi và đảm bảo hiệu quả cho xưởng của bạn.

Công ty TNHH SXTM NGỌC VIỆT 
Hotline tư vấn: 0338.028.080
Hệ thống xưởng: 37A, Đường 218, Ấp 5, Xã Bình Mỹ, TP.HCM, VN. 
Khám phá thêm: 

• 5 điểm khác biệt giúp máy cắt laser dòng H Ngọc Việt CNC dẫn đầu thị trường Việt Nam
• Hướng dẫn vận hành máy cắt laser fiber cnc chi tiết và 4 điều bạn cần biết